Το καράβι της Κερύνειας

ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΝΑΥΆΓΙΟ

• Αρχαίο ναυάγιο ελληνικού μικρού εμπορικού καραβιού των Ελληνιστικών χρόνων που έγινε παγκόσμια γνωστό σαν:
• Tο αρχαίο καράβι της Κερύνειας .Το καράβι ,που ήταν μήκους 14,75 μέτρα και πλάτος 4,30 μέτρα, ταξίδευε από τα νησιά του Αιγαίου μέχρι και την Κύπρο γύρω στον 4^ο αιώνα π .Χ ., δηλαδή πριν από 2.500 χρόνια περίπου, κατά την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου και των διαδόχων του. Το πλήρωμά του αποτελείτε από το καπετάνιο και τρεις ναύτες .Τούτο εξακριβώθηκε από τα σκεύη του φαγητού που βρέθηκαν, στα οποία ήταν χαραγμένα και τα αρχικά του καπετάνιου. Το φορτίο του καραβιού όταν βούλιαξε αποτελείτε από 404 οξυπύθμενους ροδιακούς , ως επί το πλείστον , 380 γεμάτους, όπως πιστεύεται , με λάδι από τη Σάμο και κρασί από τη Ρόδο. Μετέφερε επίσης 29 μυλόπετρες από τη Νίσυρο , όπως εξακριβώθηκε από το πέτρωμά τους, οι οποίες πιθανόν να χρησιμοποιούνταν σαν σαβούρα , και 10.000 αμύγδαλα θα πρέπει να φόρτωσε από κάποιο λιμάνι της Κύπρου .Όταν το καράβι έπλεε σε απόσταση ενός περίπου ναυτικού μιλίου από τη <<Χρυσοκάβα>> έξω από το λιμάνι της Κερύνειας ,βούλιαξε είτε από υπερβολική κλίση είτε από ρήγμα , όταν μέρος του φορτίου του μετατοπίστηκε λόγω θαλασσοταραχής . Μια άλλη άποψη είναι ότι βυθίστηκε από πειρατές.

Αρχαίο καράβι της Κερύνειας

Τα απομεινάρια 

ΤΟ ΦΟΡΤΙΟ ΤΟΥ KAΡΑΒΙΟΥ 

• Το ναυάγιο, που αποτελεί το παλαιότερο καλύτερα διατηρημένο στον κόσμο ξύλινο εμπορικό πλοίο που έχει βρεθεί στο βυθό , ανακάλυψε ο Κερυνειώτης αυτοδύτης Ανδρέας Καριούλου στις 20 Νοεμβρίου 1965 στη θάλασσα της Κερύνειας , σε βάθος 30 μέτρων περίπου . Αρχικά ο Καριόλου εντόπισε αρχαίους αμφορείς , που αποτελούσαν μέρος του φορτίου του πλοίο . Ο  τότε πρόεδρος της Κύπρου αρχιεπίσκοπος Μακάριος ήταν από τους πρώτους που επέδειξαν ενδιαφέρον για το ναυάγιο . Το 1967 , ύστερα από πρόσκληση του Τμήματος Αρχαιοτήτων ,Αρχαιότητα, της Κύπρου με τον ελληνικό κόσμο και τον ελληνικό πολιτισμό . Επειδή τούτο ήταν μικρό , εκτελούσε όπως και πολλά άλλα παρόμοια σκάφη , ταξίδια μεταξύ των βορείων ακτών του νησιού και των νοτίων ακτών της Μικράς Ασίας. Απ’ εκεί , παραπλέοντας τα μικρασιάτικα παράλια σύνδεε την Κύπρο με το Αιγαίο , όπως εξάλλου αποδεικνύεται και από το φορτίο του

Το φορτίο του καραβιού

Ο Μακάριος και το φορτίο

Το φορτίο του καραβιού

Το φορτίο του καραβιου

                                         Φιλίππα Κ.           

                            Ε τάξη

1ο Δημοτικό  Σχολείο Αμυνταίου

Πόλεις της Κύπρου

 

ΛΕΥΚΩΣΙΑ

Λευκωσία 

Η Λευκωσία είναι η πρωτεύουσα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Χτισμένη πάνω στον Πεδιαίο ποταμό, η Λευκωσία αποτελεί την έδρα της Κυβέρνησης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ο πληθυσμός του Δήμου Λευκωσίας  ανέρχεται στους 55.014 κατοίκους ,η αστική περιοχή έχει περίπου 244.500κατοίκους και η μητροπολιτική περιοχή της πρωτεύουσας περίπου 330.000 κατοίκους. Στην αρχαιότητα η πόλη ονομαζόταν Λήδρα και ήταν ένα από τα αρχαία βασιλεία της Κύπρου για περισσότερο από χίλια χρόνια, η Λευκωσία καταλήφθηκε στην πορεία από τους Φράγκους, Ενετούς, Οθωμανούς και Βρετανούς. Οι κατεχόμενες και οι ελεύθερες περιοχές της Λευκωσίας χωρίζονται από την γραμμή Κατάπαυσης του Πύρος. Πολλές φορές, αυτή λέγεται και ''Πράσινη γραμμή'', παίρνοντας το όνομα της από τη γραμμή του πράσινου χρώματος που σχεδιάστηκε πάνω στο χάρτη της Κύπρου το 1963 για να δείξει τα όρια των ελληνικών και τουρκικών τομέων. Εφαπτομένη της πράσινης γραμμής προς τα ελεύθερα εδάφη, υπάρχει μια ζώνη η οποία ονομάζετε νεκρή ζώνη. Πρόκειται για μια ζώνη η οποία η κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας έχει παραχωρήσει δικαίωμα ελέγχου στα Ηνωμένα Έθνη διατήρηση του status quo το οποίο έχει προκύψει από την εισβολή της Τουρκίας  το 1974. Η Γραμμή Κατάπαυσης του Πυρός εκτείνεται ανατολικά και δυτικά της Λευκωσίας, διασχίζοντας όλοι Κύπρο.    

    

ΛΕΜΕΣΟΣ

Λεμεσός

Η Λεμεσός,  είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Κύπρου. Ο πληθυσμός της ανέρχεται στους 258.900 κατοίκους (απογραφή 2021). Γνωστή ανάμεσα στις πόλεις της Κύπρου για την πλούσια νυχτερινή ζωή της, τον κοσμοπολίτικο χαρακτήρα της και την πολιτιστική της παράδοση, η Λεμεσός είναι επίσης το μεγαλύτερο λιμάνι του νησιού κι ένα από τα μεγαλύτερα της Ανατολικής Μεσογείου.

ΛΑΡΝΑΚΑ 

Λάρνακα 

Η Λάρνακα είναι πόλη στη νοτιοανατολική ακτή της Κύπρου. Αποτελεί τη διάδοχο πόλη του αρχαίου Κιτίου, ενός από τα σημαντικά σημεία της αρχαίας Κύπρου, γενέτειρα μεταξύ άλλων του αρχαίου φιλοσόφου Ζήνωνα. Σήμερα αποτελεί την τρίτη σε μέγεθος πόλη της Κύπρου, με πληθυσμό 144.900 κατοίκους στην επαρχία Λάρνακας. Στη Λάρνακα βρίσκεται διεθνές αεροδρόμιο, ο κυριότερος και μεγαλύτερος αερολιμένας της Κύπρου. Είναι κατά πολλούς η πιο φυσική και ομορφότερη πόλη της Κύπρου με 2 φυσικές λίμνες (Αλυκή και Λίμνη Ορόκλινης) αλλά και με πληθώρα μνημείων.

ΠΑΦΟΣ

Πάφος

Η Πάφος είναι πόλη στο νοτιοδυτικό τμήμα της Κύπρου, πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας και ένα από τα πιο σημαντικά αρχαία βασίλεια της νήσου. Μεταξύ άλλων, ήταν διάσημο και ως κέντρο λατρείας της θεάς Αφροδίτης. 

ΑΜΜΟΧΩΣΤΟΣ

Αμμόχωστος

Η Αμμόχωστος ,  είναι πόλη στην Κύπρο που βρίσκεται στο ανατολικό τμήμα του νησιού, στον κόλπο που φέρει και το όνομά της. Τον Αύγουστο του 1974 κατελήφθη από τα τουρκικά στρατεύματα που είχαν εισβάλει στην Κύπρο, ενώ οι Ελληνοκύπριοι κάτοικοι της κατέφυγαν ως πρόσφυγες στο ελεύθερο κομμάτι του νησιού. Αναφέρεται με το όνομα αυτό, που σημαίνει κυριολεκτικά την πόλη τη χωμένη στην άμμο.

ΚΕΡΥΝΕΙΑ 

Κερύνεια

Κερύνεια είναι παραθαλάσσια πόλη της Κύπρου που βρίσκεται  στο μέσον της βόρειας ακτής της. Αποτελεί πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας που εκτείνεται από το ακρωτήριο Κορμακίτη μέχρι τη λεγόμενη των "Αχαιών ακτή", περιλαμβάνοντας και το μεγαλύτερο μέρος της οροσειράς του Πενταδάκτυλου.

Τον Ιούλιο του 1974, στα πλαίσια των πολεμικών επιχειρήσεων της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο, η Κερύνεια κατελήφθη από τα τουρκικά στρατεύματα, ενώ οι Ελληνοκύπριοι κάτοικοι εκδιώχθηκαν στα πλαίσια γενοκτονίας από τις εστίες τους και κατέφυγαν ως πρόσφυγες στο ελεύθερο κομμάτι του νησιού.

Μαρία-Αναστασία Ν.

Ε' Τάξη 

1ο Δημοτικό Αμυνταίου  

Κυπριακή Διάλεκτος

  Η Κυπριακή διάλεκτος

          Η κυπριακή διάλεκτος (κυπριακή Ελληνική ή κυπριακά) είναι η διάλεκτος της Ελληνικής γλώσσας που μιλούν περίπου από επτακόσιες χιλιάδες (700.000) Ελληνοκύπριοι στην Κύπρο και μερικές εκατοντάδες χιλιάδες Ελληνοκύπριοι της διασποράς, κυρίως στο Ηνωμένο Βασίλειο, την Αυστραλία, τις ΗΠΑ, καθώς και την Ελλάδα. Ποτέ όμως δεν χρησιμοποιείται ως επίσημος γραπτός λόγος, αλλά είναι η κοινή ομιλούμενη των περισσοτέρων Ελληνοκυπρίων. Είναι επίσης η πρώτη γλώσσα πιο ηλικιωμένων Τουρκοκυπρίων από χωριά, ενώ οι περισσότεροι ηλικιωμένοι Τουρκοκύπριοι μιλούν τα Ελληνικά με Κυπριακή Διάλεκτο ως δεύτερη γλώσσα.

          Η Κυπριακή διάλεκτος αποτελεί στη σύγχρονη εποχή τη μεγαλύτερη ελληνική διάλεκτο. Σε επίσημο περιβάλλον θεωρείται πιο αποδεκτή η χρήση της Κοινής Νέας Ελληνικής (όπως στα σχολεία, στο κοινοβούλιο, στα μέσα ενημέρωσης και παρουσία μη Κυπρίων ομιλητών της Ελληνικής). Σύμφωνα με το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας επίσημες γλώσσες της νήσου είναι η Ελληνική και η Τουρκική. Η έντονη επίδραση της Κοινής Νέας Ελληνικής διαμέσου των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, της Εκπαίδευσης, του τύπου και της λογοτεχνίας, έχει ως αποτέλεσμα να υποχωρεί σταδιακά η διάλεκτος έναντι της επίσημης Ελληνικής ή/και να απλοποιείται, γεγονός που παρατηρείται και στις υπόλοιπες διαλέκτους της Ελληνικής Γλώσσας.

Η Κυπριακή διάλεκτος συγκαταλέγεται στα νότια ιδιώματα της Ελληνικής γλώσσας, καθώς διατηρεί αμετάβλητα τα φωνήεντα των άτονων συλλαβών. Ανήκει ακόμα στη λεγόμενη νησιωτική ζώνη του ίντα, επειδή χρησιμοποιεί την αντωνυμία ίντα (< τι ένι τα) αντί της αντωνυμίας τι στην εισαγωγή ερωτηματικών προτάσεων. Στην ίδια διαλεκτική ζώνη ανήκουν επίσης η Κρητική διάλεκτος, καθώς και τα ιδιώματα των Κυκλάδων και της Δωδεκανήσου.

Μερικές κυπριακές λέξεις είναι έσσω, που σημαίνει σπίτι, η μάππα που σημαίνει μπάλα, ο φλόκος δηλαδή η σφουγγαρίστρα, ο πελός δηλαδή ο τρελός με πολύ χαρακτηριστική τη φράση «Τι κάνεις ρε πελέ μου;»,

Κυπριακό γλωσσάρι είναι διαθέσιμο εδώ: http://users.ntua.gr/ar97617/                        

 Δέσποινα Μ. 

Ε΄ Τάξη

1ο Δημ. Σχολείου Αμυνταίου

Αρχαίες πόλεις της Κύπρου

Αμαθούντα

Αμαθούντα

Αρχαία πόλη και βασίλειο στα νότια παράλια της Κύπρου, πρωτεύουσα ομώνυμης επαρχίας  κατά τη Ρωμαϊκή Εποχή, και έδρα ομώνυμης επισκοπής.

 

Διάφορες αρχαιολογικές ενδείξεις οδηγούν στην υπόθεση ότι η πόλη πρέπει να ιδρύθηκε κατά την Πρωτογεωμετρική Περίοδο, ενώ υπάρχουν και άλλες ενδείξεις ότι η γύρω τουλάχιστον περιοχή κατοικούνταν κατά τη Νεολιθική Εποχή και την Εποχή του Χαλκού.

 

 Κίτιον

 

 

 

Κίτιον

Κατά την Αρχαιότητα το Κίτιον αποτελούσε μια από τις σημαντικές πόλεις - βασίλεια της Κύπρου. Η ιστορία της πόλης του Κιτίου είναι μεγάλη και αρχίζει  από τον 13ο π.Χ. αιώνα μέχρι και το τέλος της Αρχαιότητας, τον 4ο μ.Χ. αιώνα.

 Μέχρι πρόσφατα υπήρχε η εντύπωση ότι η πόλη του  Κιτίου αποτελούσε κτίσμα Φοινίκων εποίκων εμπόρων, που ιδρύθηκε κατά τον 9ο π.Χ. αιώνα. Οι αρχαιολογικές όμως ανασκαφές που έγιναν κατά τα τελευταία χρόνια στον χώρο του αρχαίου Κιτίου (στην περιοχή όπου βρίσκεται η σημερινή πόλη της Λάρνακας) απέδειξαν ότι η ιστορία της πόλης είναι μακρύτερη τουλάχιστον κατά τέσσερις αιώνες και η πρώτη ακμή της συμπίπτει χρονικά με τον εποικισμό της Κύπρου από τους Αχαιούς. 

 

 Κούριο

 

 

Κούριο

                      

Κατά την Αρχαιότητα το Κούριο αποτελούσε μια από τις σημαντικές πόλεις-βασίλεια της Κύπρου. Η ιστορία της πόλης του Κουρίου  είναι μεγάλη, ξεκινάει από τον 13ο π.Χ. αιώνα και φτάνει στον 7ο μ.Χ. αιώνα. Η αρχαιολογική έρευνα και τα ανασκαφικά δεδομένα αποδεικνύουν ότι η ευρύτερη περιοχή γύρω από τον σημερινό χώρο του Κουρίου κατοικούνταν από τα αρχαιότατα χρόνια. Οι κυριότεροι αρχαιολογικοί χώροι γύρω από το Κούριο είναι:

 

•  Ο νεολιθικός συνοικισμός στη Σωτήρα, που χρονολογείται στη Νεολιθική II περίοδο (3500-3000 π.Χ.).
•  Ο προϊστορικός συνοικισμός στην Ερήμη, που χρονολογείται στη Χαλκολιθική Ι περίοδο (3000-2500 π.Χ.).
•  Το νεκροταφείο και τα οικιακά κατάλοιπα στην Επισκοπή - Φανερωμένη, που χρονολογούνται στις περιόδους της Πρώιμης και Μέσης Χαλκοκρατίας (2500-1900, 1900-1600 π.Χ.).
•  Ο συνοικισμός και το νεκροταφείο στην Επισκοπή -Παμπούλα, που χρονολογούνται στην Τελευταία εποχή του Χαλκού (1600-1050 π.Χ.). Το εκτενές νεκροταφείο στην Επισκοπή - Καλορίζικη, της Κυπρο-Γεωμετρικής περιόδου (1050-750 π.Χ.) και αργότερα.

 

 

 

Σόλοι

 

Σόλοι

 

Κατά την Αρχαιότητα οι Σόλοι ήταν μια από τις πιο σημαντικές πόλεις-βασίλεια της Κύπρου. Η πόλη είναι κτισμένη σε θαυμάσια τοποθεσία στη βόρεια ακτή της Κύπρου, στο δυτικό άκρο του κόλπου της Μόρφου, είχε αναπτύξει ιδιαίτερους δεσμούς με τον αρχαίο ελληνικό κόσμο. Σύμφωνα μάλιστα και προς την παράδοση, ονομάστηκε έτσι προς τιμήν του μεγάλου Αθηναίου σοφού Σόλωνος, ενώ το προηγούμενο όνομα της ήταν Αίπεια. 

Αρχαία πόλη με την ίδια ακριβώς ονομασία, Σόλοι, υπήρχε και στην Κιλικία της Μικράς Ασίας. Ήταν επίσης πόλη παραθαλάσσια και βρισκόταν βόρεια ακριβώς από το ακρωτήρι του Αποστόλου Ανδρέα. Οι κάτοικοι των δυο αυτών πόλεων, προκειμένου να ξεχωρίζουν, είχαν υιοθετήσει διαφορετικές εθνικές ονομασίες. Συγκεκριμένα, οι καταγόμενοι ή και κατοικούντες στους Σόλους της Κύπρου ονομάζονταν Σόλιοι, κι οι άλλοι Σολείς. Την διευκρίνιση παραδίδει ο Διογένης Λαέρτιος, που λέγει ότι τους Σόλους της Κιλικίας έκτισε ο Αθηναίος Σόλων. 

 

 

 

Ιδάλιον

 

 

Ιδάλιον

 

Το Ιδάλιον ήταν αρχαία πόλη- βασίλειο της Κύπρου, που βρισκόταν στην περιοχή του σημερινού χωριού Δάλι, νότια του ποταμού Γιαλιά, 20 χμ. περίπου νότια της Λευκωσίας. Σύμφωνα προς αρχαία παράδοση, το Ιδάλιον κτίστηκε από τον Χαλκάνορα ή Χαλκήνορα, ήρωα του Τρωικού πολέμου, ή κατ' άλλους, ήρωα της Αργοναυτικής εκστρατείας. Στην αρχαία παράδοση, το βασίλειο του Ιδαλίου ήταν ένα από τα βασίλεια της Κύπρου που ιδρύθηκαν από ήρωες Αχαιούς, μετά τα Τρωικά. 

 

 Ταμασσός

Ταμασσός

Η Ταμασσός (ή και Ταμασός) ήταν σημαντική αρχαία πόλη-βασίλειο της Κύπρου. Βρισκόταν στο κεντρικό τμήμα του νησιού, στην περιοχή του σημερινού χωριού Πολιτικό, γύρω στα 21 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Λευκωσίας. Η πόλη γνώρισε ακμή κυρίως λόγω εκμετάλλευσης των μεταλλείων της περιοχής της, αλλά επέζησε και μετά το τέλος της Αρχαιότητας.

Σ' αντίθεση προς τις άλλες σημαντικές αρχαίες πόλεις-βασίλεια της Κύπρου, δεν σώζεται οποιαδήποτε αρχαία παράδοση για ίδρυση της Ταμασσού από κάποιον επώνυμο  ήρωα. Γενικότερα, δεν γνωρίζουμε πότε και από ποιους ιδρύθηκε η πόλη της Ταμασσού.  Όπως και δεν γνωρίζουμε, ακόμη, πολλά για τη μακρά ιστορική της πορεία. Οι μελλοντικές ανασκαφικές αρχαιολογικές έρευνες στον χώρο της πόλης θα ρίξουν περισσότερο φως.

 

 Παλαίπαφος     

 

Παλαίπαφος

Ονομασία της αρχαίας Πάφου, που βρισκόταν στην περιοχή του σημερινού χωριού Κούκλια. Η ονομασία αυτή δόθηκε για να ξεχωρίζει η πόλη από τη Νέαν Πάφον που είχε κτιστεί στο τέλος του 4ου π.Χ. αιώνα στην τοποθεσία της σημερινής Κάτω Πάφου.

 

Ο αρχαιολογικός χώρος,  από τον Σεπτέμβριο του 1980 έχει ενταχθεί στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Unesco. 

 Η πιο χαρακτηριστική εικόνα του σημερινού αρχαιολογικού χώρου είναι το ιερό της Αφροδίτης που ήταν το κέντρο για θρησκευτικά ζητήματα, ενώ παράλληλα κατείχε τον έλεγχο της κοπής χάλκινων νομισμάτων σ’ ολόκληρο το νησί. Εδώ ο επισκέπτης μπορεί να δει τον Ιερό Ναό Αφροδίτης, πολύχρωμα ψηφιδωτά που διηγούνται ιστορίες χιλετιών, νεκροπόλεις, όπως ο βασιλικός τάφος της Ύστερης Κλασσικής περιόδου κ.ά.

 

                                              

Μάριον

 

 

Μάριον

Κατά την Αρχαιότητα το Μάριον ήταν μια από τις σημαντικές πόλεις - βασίλεια της Κύπρου. Βρισκόταν στη δυτική Κύπρο, στη σημερινή επαρχία Πάφου, και συγκεκριμένα στον κόλπο της Χρυσοχούς, στην περιοχή όπου βρίσκεται σήμερα η Πόλη Χρυσοχούς. Ήταν ένα από τα αρχαία κυπριακά βασίλεια που ιδρύθηκαν μετά την άφιξη των Αχαιών και που διατηρήθηκαν μέχρι τα τέλη του 4ου π.Χ. αιώνα, οπότε καταργήθηκε ο θεσμός των βασιλείων από τον Πτολεμαίο Α'. 

 Κατά τα Ελληνιστικά χρόνια το Μάριον είχε μετονομασθεί σε Αρσινόην, ύστερα από καταστροφή και ανοικοδόμησή του. Ήταν η μια από τις τρεις συνολικά πόλεις της Κύπρου που έφεραν την ονομασία αυτή, προς τιμήν της θεοποιημένης βασίλισσας της Αιγύπτου και της Κύπρου Αρσινόης Β ', της περιβόητης κόρης του Πτολεμαίου Α' Σωτήρος.

 

Αντωνία Σ.

 Ε΄ Τάξη

1ο Δημ. Σχολείου Αμυνταίου